Basketbol, beş kişilik iki takımla ve top ile oynanan asıl amacın potaya en çok sayıyı atabilmenin olduğu bir spor dalıdır. 3,05 metre yüksekliğindeki pota adı verilen çemberin içerisine topun atılması ile oynanan bu oyun en çok sayıyı alanın kazanması ile sonlanır. Oldukça popüler olan bu oyunun çıkış yılı 1891 yılıdır. James Naismith tarafından üretilen bu oyun atlet ve beyzbol oyuncularına kış aylarında antrenman yaptırabilmek adına çıkmıştır. Başlarda yedişer kişilik iki takımla ve yirmişer dakikalık üç periyot üzerinden oynanmıştır. Zaman içerisinde gelişerek bugün ki bildiğimiz halini alan basketbol dünya çapında oldukça popüler olan bir spor dalı olmuştur. Basketbol her spor dalında olduğu gibi bazı basketbol kuralları ile oynanmaktadır.

Basketbol Kuralları Nelerdir?

Her sporda olduğu gibi basketbolda da kurallar bulunmaktadır. Bu kurallar çerçevesinde yönetilen bir basketbol maçı hem keyifli bir oyuna sahne olur hem de izlemesi keyifli bir müsabaka haline gelir. Basketbol kuralları aşağıdaki gibi sıralanmaktadır:

  • Basketbol maçlarında üç adet hakem bulunmalıdır.
  • Misafir takım sahayı seçme hakkına sahip olmaktadır.
  • Oyun orta sahada her iki takımdan da birer oyuncu olacak şekilde hava atışı ile başlar.
  • Oyun 10’ar dakikalık periyotlardan oluşmaktadır.
  • Beraberlik durumunda bir periyot uzatma oynanır.
  • Her takımın ilk üç periyotta ve uzatma periyodunda 1 dakikalık mola hakkı bulunmaktadır. Bu mola hakkı dördüncü periyotta iki mola hakkı haline gelmektedir.
  • İkinci ve üçüncü periyot arasında 15 dakikalık bir devre arası bulunmaktadır.
  • Hücuma kalkan takım 8 saniye içerisinde kendi yarı sahasını terk etmek ve 24 saniye içerisinde ise hücumunu tamamlamak zorundadır.
  • Oyuncu topu sektirdiği sürece istediği kadar ilerleyebilmektedir. Ancak topun ele alınması ile birlikte hareket hakkını kaybeder. Bu noktada ya pas ya da şut atmak zorundadır.
  • Takımlar 5 kişiden oluşmaktadır ve her iki takımın da sınırsız değişiklik hakkı bulunmaktadır.
  • Her bir oyuncunun 5 adet faul yapma hakkı bulunmaktadır. 5 adet faule ulaşan oyuncu oyun dışına alınırsa tekrardan oyuna giremez.
  • Müsabaka hakem tarafından durdurulmadığı süre boyunca potadan ya da çemberden dönen topla oyun devam eder.
  • Üç sayı çizgisi içerisinde yapılan her başarılı atış 2 sayı olarak sayılırken çizgi dışından yapılan başarılı atışlar 3 sayı olarak sayılmaktadır.
  • Faullerden ya da kural ihlallerinden kaynaklı olarak atılan serbest atışlar ise 1 sayı değerindedir.

Basketbol Oyun Süresi Ne Kadardır?

Basketbolda toplam oyun süresi 10 dakikalık periyotlardan toplamda 4 periyot olacak şekilde 40 dakika olmaktadır. Ancak 40 dakikalık bir maçın çok daha uzun sürmesi mümkündür. Bu 40 dakikalık süre içerisinde basketbol kurallarına dikkat edilerek oynanması gerekmektedir. Zira top her durduğunda oyunda durur ve top tekrardan hareketlenene kadar süre başlatılmaz. Her bir periyot arasında 2 dakikalık mola verilir. İkinci ve üçüncü periyotlar arasında verilen mola süresi devre arası olarak adlandırılır ve 15 dakika sürmektedir.

Basketbol Saha Ölçüleri Nedir?

Salon sporu olarak bilinen basketbolun belirli saha ölçüleri bulunmaktadır. 28 metreye 15 metre genişliğindeki dikdörtgen bir alanda oynanmaktadır. Sahayı tam ortadan bölen bir orta çizgisi bulunmaktadır. Bu orta çizgi sahayı 14’er metreye böler ve uzunluğu 15 metredir.

Basketbol Oyun Kuralarına Kim Karar Verir?

Aynı futbolda olduğu gibi basketbolda da bir federasyon bulunmaktadır. FIBA adı verilen bu federasyon basketbol kurallarını belirlemekte ve kurallara uygun müsabakaların oynanıp oynanmadığını teftiş etmekle yükümlüdür. Bu sayede izlediğimiz basketbol müsabakaları çok daha keyifli bir hal almaktadır.